Lažne vesti o migrantima na neregistrovanim, tabloidnim portalima

Reč je po pravilu o neregistrovanim portalima, bez impresuma i informacija ko čini redakciju, a njihovi tekstovi često ohrabruju mržnju i pozivaju na nasilje prema ovoj osetljivoj grupi, rečeno je agenciji Beta.

Objavljivane su lažne vesti, vesti sa manipulativnim sadržajem, ponovo emitovane vesti stare po nekoliko godina, a prenosile su se vesti iz inostranstva kao da su se dogodile u Srbiji.

Portal „Sadamalo“ u maju 2020. objavio je tekst „Repriza Kosova: Naši ljudi se iseljavaju iz Šida zbog migranata, život postaje nepodnošljiv“, u kojem se navode kotroverzni detalji o „nepodnošljivosti“ stanovanja u opštini Šid u kojoj se danas nalaze tri prihvatna centra za migrante, zbog čega se ljudi masovno iseljavaju.

U tekstu se navodi da je Šid „pre desetak godina imao oko 15.000 stanovnika, a sada, prema nezvaničnim podacima, nema više od 8.000 ljudi koji zaista i žive u ovom pograničnom gradiću“, uz napomenu da je masovno iseljavanje posledica eskaliranja migrantske krize.

Medjutim, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, od 2011. do 2018. godine iz opštine Šid, koja broji oko 30.000 stanovnika, iselilo se 2.794 ljudi, proverili su novinari portala Voice.

Portal „Nacionalonline.rs“ u tekstu „Kao ratna zona: Migranti se pobunuli u Šidu, odjeknuli pucnji“ preneo je da je 20. septembra 2020. u prihvatnom centru „Adaševci“ došlo do pucnjave u kojoj „nije bilo povredjenih“. Bez  argumentacije u tekstu se tvrdi da je ovo „samo jedan u nizu incidenta u migrantskim centrima od izbijanja pandemije“.

Medjutim, reč je o incidentu koji se desio 19. aprila prošle godine, kada je grupa migranata tokom vanrednog stanja pokušala da napusti prihvatni centar, pa su pripadnici Vojske Srbije „postupali u skladu sa zakonom i pravilima službe“.

Pored toga da 20. septembra nije bilo nikakvnih incidenta i „pripucavanja iz vatrenog oružja“ potvrdili su iz Policijske uprave Sremska Mitrovica, dodajući da je u aprilu ove godine bilo prijavljenih sličnih slučajeva u prihvatnom centru „Adaševci“.

Portal Newspanel objavio je krajem septembra tekst „Problemi nisu od juče: Roditelji u Šidu protiv migranata u školama! Nameću islamske običaje…“ u kojem neimenovani autor iznosi tvrdnje da su roditelji u osnovnoj školi u Višnjićevu kod Šida održali protest protiv „plana da lokalna deca dele učionice sa maloletnim migrantima“. Newspanel je naveo i da je na protestu ispred škole bilo oko 200 ljudi, da je protest „započeo“ još 2017. godine i da su problemi i danas isti.

Jedina osnovna škola u Višnjićevu je odeljak škole „Filip Višnjić“, a po rečima direktora Slobodana Rodića, poslednja školska godina u Višnjićevu koju su pohadjali učenici migranti bila je 2018/2019.

„Učenika migranata nema iz praktičnog razloga što maloletna deca sa roditeljima više ne borave u prihvatnom centru Adaševci, odnosno u motelu kraj autoputa“, rekao je Rodić za portal Voice.

Izmišljene vesti i govor mržnje prema migrantima prisutna je i na društvenim mrežama, a medju njima prednjači fejsbuk grupa „Pokret STOP naseljevanju migranata“ nastala 25. marta 2020. i broji preko 300.000 članova, navode novinari Voice.

Iako administratori grupe brišu komentare članova koji predstavljaju nedvosmislen govor mržnje i pozive na nasilje protiv tražilaca azila, značajan broj reakcija, koji je protiv standarda same društvene mreže, često ostaju i nakon intervencije moderatora.

Najdrastičniji primeri su pozivi na ubijanje i proterivanje migranata. Omalovažavanje i stereotipizacija te populacije su na drugom mestu po učestalosti, a za njima slede osude i uvrede političke elite u Srbiji, koju članovi grupe često označavaju za „izdajnike“.

Klasičan primer lažne vesti na fejsbuk grupama bila je podela fotografije devojčica sa velikim stomakom za koju su administratori tvrdili da su trudne. Opis  fotografije na društvenim mrežama u Srbiji glasi: „doktor Čejson pregleda trudnu devojčicu u lekarskoj ordinaciji“. U nastavku opisa autor navodi: „Ona je jedan od mnogih slučaja epidemije maloletnih trudnoća u muslimanskom svetu! Bolest je mala reč za ovakve ljude. Da li nam ovo treba u Srbiji?“.

Fotografija koja je tom prilikom podeljena na ovoj društvenoj mreži datira iz 2003. godine i prikazuje devojčice iz Avganistana koje su lečene od teških bolesti unutrašnjih organa, navodi Voice.