Šta povezuje Viktora Orbana i zvijezdu Fox Newsa?

Prema pisanju magazina Vanity Fair: „U posljednjih nekoliko godina Mađarska – predvođena nacionalističkim i autoritarnim liderom Viktorom Orbanom – postala je svojevrsna Meka za američke ultradesničare gdje su konzervativni stručnjaci išli na hodočašće u srednjoevropsku državu. Tucker Carlson pridružio se svojim istomišljenicima putujući u Budimpeštu u znak podrške Orbanovom režimu“. Zašto?

Kakvu poruku je Amerikancima Carlson poslao iz Mađarske?

Voditelj američkog Fox Newsa Tucker Carlson tokom boravka u Budimpešti pohvalio je mađarskog premijera Viktora Orbana što nije dozvolio „da državu sa 10 miliona stanovnika zauvijek promijene ljudi koje nismo pozvali i koji dolaze ilegalno“ – govorio je o migrantima.

Kako bi bio siguran da američka publika dobro razumije njegovu poruku uporedio je politiku predsjednika Sjedinjenih Američkih Država Joe Bidena sa Orbanovom, a američko-meksičku granicu koja je u „haosu“, kako je rekao, sa granicom Mađarske i Srbije koja je „čista i sređena“.

Carlson je kao počasni gost imao priliku da vojnim helikopterom obiđe granicu Mađarske sa Srbijom dugu 175 kilometara i vidi skupu ogradu napravljenu od žilet žice, piše BBC.

„Nije potreban BDP Sjedinjenih Država, nije potrebna oprema visoke tehnologije, oružje ili oprema za nadgledanje. Sve što je potrebno je volja da se to uradi“, rekao je Carlson u svom TV šouu emitovanom iz Budimpešte.

Emitovanje visokouticajnog Carlsonovog političkog TV šoua u ponedeljak 2. avgusta bilo je organizovano iz Budimpešte, kada je voditelj stojeći na obalama Dunava objasnio zašto se tu nalazi i zašto želi da pibliži mađarsku politiku njegovoj publici.

„Ako vam je stalo do zapadne civilizacije, demokratije i porodičnih vrijednosti kao i do žestokih napada na ove tri stvari od strane lidera naših globalnih institucija, trebali biste da znate šta se ovdje događa.“

Carlson je u svojoj emisiju na Fox News ukazao na Mađarsku kao primjer dokaza da „mediji lažu“.

„Mađarska i njena vlada nemilosrdno i nepravedno su napadnute“, rekao je ističući da je predsjednik SAD Joe Biden mađarskog premijera prošle jeseni nazvao totalitarnim diktaorom.

U intervjuu sa Carlsonom mađarski premijer Orban je na pitanje voditelja kako reaguje na ovakvu kvalifikaciju odgovorio da je to „lična uvreda sa svakog Mađara“, ali pošto se radi o američkom predsjedniku „mi moramo biti skromni“.

Na pitanje vezano za odnos Mađarske prema migrantima, rekao je da je on lično, ali i Mađarska često viđena kao „crna ovca“ Evropske unije (EU) zbog politike prema migrantima, ali je istakao da svaka država ima „bogomdano i prirodno“ pravo da „brani svoju tradiciju, kulturu i jezik“.

Viktor Orban je svoju vladu i sebe identifikovao kao zapadno orijentisanu, a prema njegovim riječima, napadnut je samo zbog uspjeha Mađarske, dok je njegova situacija postala teža s gubitkom dva saveznika, bivšeg američkog predsjednika Donalda Trumpa i bivšeg premijera Izraela Benjamina Netanjahua.

Zašto je Carlsonova posjeta Mađarskoj znakovita za američku političku scenu?

Ovim putovanjem Carlson je postao „lice desničarske podrške autoritarnom režimu“, piše u komentaru za CNN, Nicole Hemmer.

Pohvale za Orbanov neliberalni autoritarizam raširene su u desničarskim krugovima zato što dijele zajedničke neprijatelje: liberalne političare, imigrante i Georgea Sorosa, filantropa mađarskog porijekla koji je postao najistaknutiji bauk Orbana i američke desnice, pojasnila je Hemmer. Međutim, dodala je da je to i zato što mnogi s desne strane vide nešto čemu se dive u autoritarnom vođi (Orbanu) – model za koji se nadaju da će ga ponoviti u SAD – odnosno njegov recept, kako zaobići demokraciju, a i dalje je hvaliti.

Uprkos gomilanju dokaza da Mađarska odbacuje demokratiju, mnogo konzervativnih intelektualaca u Americi vide Orbanov režim kao model za Ameriku, piše magazin Vox.

Desničari koji na Mađarsku gledaju kao model, tipično konzervativci i nacionalisti, vide Orbanovu spremnost da iskoristi moć države protiv LGBT zajednice, akademika, medija i imigranata kao primjer kako konzervativci mogu da se bore protiv ljevičarske kulturne moći. Oni ili negiraju da Fidesz ima autoritarni pristup ili, što više zabrinjava i zastrašuje, kako piše Vox, tvrde da je potrebno poraziti ljevicu „koristeći taktiku koja jezivo podsjeća na onu koju je Fidesz uspješno primijenio protiv mađarskih demokratskih institucija“.

Orbanova stranka Fidesz opravdava svoje osvajanje moći demonizacijom niza marginalizovanih grupa i vanjskih neprijatelja. Kako pišu mediji bliski državi, naglašava Vox, samo Viktor Orban može da spasi mađarsku civilizaciju od prijetnje koju predstavljaju muslimanski useljenici, liberali u Evropskoj uniji, LGBT zajednica i jevrejski milijarder George Soros.

Stručnjaci koji prate ekstremističko ponašanje na desnici rekli su komentatoru MSNBC-a, Zeeshanu Aleemu da su zabrinuti zbog ove posjete Carlsona Mađarskoj.

Naime, Hannah Gais, istraživačica Pravnog centra za siromaštvo na jugu iz Alabame koji se bori za rasnu pravdu i jednakost, napisala je u e-mail poruci da je Carlsonova emisija iz Mađarske posebno alarmantna s obzirom na ogromnu platformu kojom on raspolaže na Fox Newsu.

„Iz noći u noć, on je milionima gledalaca promovisao retoriku koja je nekad bila marginalna, ili bi barem trebala biti na marginama“, napisala je Gais. „Tucker je već ranije podržavao Orbanovu antiimigracionu politiku i njegove napade na filantropa Georgea Sorosa, a sada dodatno umanjuje neprijatne činjenice o ovoj autoritarnoj vladi pred američkom publikom.“

U julu 2019., Carlson je pohvalio Orbanovu vladu zbog uvođenja politike protiv useljavanja kako bi se ublažio pad nataliteta domaćih Mađara. „Umjesto da pomogne domaćem stanovništvu da ima više djece, mađarska vlada bi, kažu, trebala uvesti zamjensko stanovništvo iz trećeg svijeta“, rekao je Carlson, u svojoj osudi migracionih politika drugih država članica EU, naročito Njemačke.

Zašto je Mađarska problematična za demokratiju?

Mađarska od ponovnog dolaska Viktora Orbana na vlast 2010. pobjedom njegove partije Fidesz na izborima konstantno bilježi pad demokratije po svim parametrima.

Prema izvještaju nevladine organizacije Freedom Housa o stanju demokratije iz aprila 2021. Mađarska je svrstana u kategoriju “tranzicionih/hibridnih režima”.

Orban je optužen za korištenje špijunskog softvera Pegasus kupljenog od izraelske kompanije NSO za prisluškivanje telefona i miniranje ličnih podataka skoro 300 nezavisnih novinara, advokata i poslovnih ljudi koji se ne slažu sa politikom partije Fidesz.

Evropska komisija obustavila je isplatu sredstava Evropske unije za oporavak od kovid krize na nepdređeno vrijeme, navodeći kao razlog nedovoljne mjere zaštite od korupcije u Mađarskoj.

Nedavno usvojeni kontroverzni mađarski zakon o zaštiti djece takođe je ugrožavanje demokratije, jer kako kažu kritičari ovog zakona, izjednačava homoseksualnost s pedofilijom i plasira stroga ograničenja seksualnog obrazovanja, uključujući zabranu prikazivanja LGBTQ načina života maloljetnicima.

Kontroverzni zakon zabranjuje materijale koji bi se mogli smatrati promocijom homoseksualnosti ili promjene roda maloljetnicima stupio je na snagu u Mađarskoj 7. jula. Zakon zabranjuje „prikazivanje ili promociju“ homoseksualnosti ili promjene pola u televizijskim emisijama, filmovima i programima seksualnog obrazovanja djeci u školama.

Pored toga, tu su i mađarske izmjene zakona o visokom školstvu prema kojima je Centralnoevropski univerzitet (CEU) Gorgea Sorosa primoran da napusti zemlju. Evropski sud pravde presudio 6. oktobra 2020. da izmjene nisu bile u skladu sa zakonima Evropske unije. Sud je osudio nametnute mađarske zahtjeve CEU i drugim stranim univerzitetima kao diskriminatorne i zatražio od Mađarske da poštuje evropske propise. U presudi protiv aktuelne vlasti premijera Viktora Orbana sud je naveo da su uslovi koje je Mađarska uvela da bi se dozvolilo stranim institucijama visokog školstva da sprovode svoje aktivnosti na njenoj teritoriji „nespojivi sa propisima Unije“.

Mjesto Mađarske u Evropskoj uniji direktno dovedeno u pitanje u junu ove godine kada je holandski premijer Mark Rutte rekao da ta zemlja „više nema mjesta u EU“.

Šta je Carlson rekao mađarskim državnim medijima o Americi?

Provladina Srednjoevropska fondacja za medije (KESMA), koja se sastoji od 457 TV i radijskih stanica, internet portala, dnevnih i regionalnih novina, hvalila je Carlsona koji je opisivan kao „najuticajniji konzervativni mislilac u Sjedinjenim Državama“ – status zvijezde koji je prethodno davan samo bivšem menadžeru Trumpove kampanje Steveu Bannonu ili samom Donaldu Trumpu, napominje BBC.

„Američka politička elita postala je pretjerano osrednja i glupa da bi se suočila s istinom“, rekao je Carlson u intervjuu mađarskom sedmičnom listu Mandiner.

„Elita se okrenula protiv vlastitog naroda, a to nije zdravo. Jednostavno rečeno, liderstvo zemlje mrzi američki narod.“

Za Orbana je imao samo riječi hvale rekavši da „on brani demokratiju od neodgovornih milijardera, nevladinih organizacija i određenih zapadnih vlada. On se bori za demokratiju protiv onih snaga koje bi je htjele pokopati“.

Carlson će tokom svog boravka u Mađarskoj zajedno sa Orbanom učestvovati na ultradesničarskoj konferenciji gdje će u suboru 7. avgusta održati govor koji je naslovljen „Svijet prema Tuckeru Carlsonu“.