Crno-crvena euforija

Za razliku od nacionalističkog gnjeva i rasizma prema Albancima ispoljenog po srpskim medijima, u albanskim novinama, kako u samoj Albaniji tako i na Kosovu, dominiralo je dobro raspoloženje, kao rezultat uvjerenja da je na prekinutoj utakmici, Srbija izvukla deblji kraj.

Crno-crvena boja i euforični naslovi o pobjedi, herojstvu i ponosnom držanju dominirali su na naslovnim stranama skoro svih dnevnih novina u Albaniji i na Kosovu, 15. oktobra 2014, dan poslije utakmice između Srbije i Albanije, prekinute u 42. minutu zbog nacionalnih tenzija koje su rizikovale da se sportski meč pretvori u pravi mali rat između albanskih igrača i srpskih navijača na stadionu Partizana, u Beogradu.

No, za razliku od nacionalističkog gnjeva i rasizma prema Albancima ispoljenog po srpskim medijima, u albanskim novinama, kako u samoj Albaniji tako i na Kosovu, dominiralo je dobro raspoloženje, kao rezultat uvjerenja da je na prekinutoj utakmici, Srbija izvukla deblji kraj.

Sam pogled na naslovnice albanskih dnevnih novina, čak i za one koji ne razumiju jezik, daje jasnu sliku o atmosferi koja je zavladala medju albanskim navijačima: “Beograd u Crno – Crvenom” je veliki naslov dnevnog lista “Tirana Observer”, koji cijelu prvu stranu posvećuje ovome događaju, uz velike slike drona sa svealbanskom zastavom, i slikama igrača u okršaju sa navijačima koji su ušli na teren. “Srbija – Albanija, borba za zastavu” glasi naslovnica lista “Shqip”, dok dnevnik „Panorama“ piše: “Čarka zbog zastave, „etnička Albanija“ leti nad Beogradom”.

Što se kosovskih listova tiče, prvog je dana bio primjetno nastojanje da se događaju da dovoljan prostor, iako, ne na štetu lokalnih vijesti o političkoj krizi, koja dominira na Kosovu već četiri mjeseca. “Velika Albanija” je naslov ispod slike sa dronom i zastavom, iz dnevne novine “Zëri”, u kojoj je ipak glavni tekst o tome kako su politički lideri Kosova iznervirali amerikance, zato što više od četiri mjeseca nakon parlamentarnih izbora nisu u stanju formirati novu Vladu.

“Koha Ditore”, koja godinama slovi za najveći dnevni list na Kosovu, je ipak centralno mjesto posvetila događajima sa stadiona u Beogradu, sa velikim naslovom “Digutih glava u Beogradu”. U tekstu koji u najvećoj mjeri izvještava hronološki što se sve događalo na problematičnoj utakmici, ističe se da su se i pored svega, igrači Albanije, ali i pojedini fudbaleri Srbije, ponašali dostojanstveno.

Kosovki list “Tribuna” je u naslovnici naglasila da se “Srbija osramotila”, što je tumačenje slično nekim dnevnim listovima iz Albanije. Novina “MAPO” iz Tirane je u naslovu cijeli slučaj poentirala kao “Srpsko samoubistvo”!

U većini listova sa Kosova, kao i onih u Albaniji, naglasak je stavljen na upad srpskih navijača na teren i napade na albanske fudbalere. Ipak, naglašeno je i to da su se srpski igrači, prije svih kapiten Branislav Ivanović, istakli u naporima da odbrane albanske igrače od napada naslinih navijača, što je izdvojeno kao iznenađujuće dobar gest u tako stravičnom okruženju.

Ipak, uprkos navijačkim naslovnicama, tekstovi objavljeni u većini dnevnih novina u Albaniji i na Kosovu su ipak bili ograničeni na izvještavanje faktičnih činjenica, izjava svih relevantnih aktera, uključujući i srpske izvore i zvaničnike, što je doprinjelo da izvještavanje bude više u okviru profesionalnih standarda nego li izvan njega.

Sa druge strane, sportski listovi, uglavnom iz Albanije, bili su ratoborniji u naslovima u kojima se primjetila i velika doza huškačkog izvještavanja. “Ova zastava je sveta, Srbi je ne mogu dotaći, branićemo je krvlju”, je veliki naslov na prvoj strani “Sport ekspresa”, koji bez premišljaja događaje na stadionu naziva “Rat u Beogradu”. Drugi albanski sportski List, “Panorama Sport”, piše da je u Beogradu izvojevana “Pobeda za Zastavu”, izražavajući istovremeno rasporostranjeno ubjeđenje među albanskim medijima da će se ishod utakmice registrovati 3:0 za albansku reprezentaciju, pošto, po mišljenju svih u Tirani i Prištini, krivica za incident je potpuno na srpskoj strani.

Što se samog drona i zastave tiče, većina dnevnih listova, kako u Albaniji tako i na Kosovu, taj su leteći upad “Velike Albanije” nad stadionom u Beogradu vidjeli sa velikim oduševljenjem i ponosom, ponajviše zato što je već prije utakmice srpska vlast zabranila dolazak albanskih navijača na stadion te zaprijetila da će bilo kakvo isticanje albanske zastave biti kažnjeno hapšenjem.

No, u pozadini euforije, dan poslije utakmice mogle su se pročitati i trezvenije analize, u kojima se postavljalo pitanje političkih posljedica svega što se dogodilo na beogradskom stadionu. Naime, postalo je jasno da će prva žrtva incidenta, u stvari, biti odnosi izmedju Tirane i Beograda, koji su se baš sada trebali približiti pod pokroviteljstvom Zapada, a ponajviše njemačke kancelarke, Angele Merkel.