Tabloidi pre Drugog svetskog rata: moral, ljubavnici i miraz

Sve fotografije: Printskrin digitalna biblioteka Narodne biblioteke Vuk Karadžić, Kragujevac / Preuzeto sa vice.com

Nedelju dana čitala sam srpski tabloid iz perioda između dva svetska rata, novine koje su jedan od pionira žute štampe u Srbiji, tačnije Kraljevini Jugoslaviji. Visokomoralni tabloid.

Štampane su u Kragujevcu od 1935. do 1941. godine. Zvale su se „Odjek Šumadije“. Bile su to novine sa većinom odlika tabloida, ali bez jedne bitne – a to je profit. Pravio ih je najneverovatniji lik srpskog novinarstva. Zvao se Milovan R. Pantović, samoprozvao se Jugoslovenski Gandi, po Mahatmi Gandiju. Bio je siroče iz doma, bez ijednog razreda škole, invalid iz Prvog rata. Špijunirao je Kragujevčane iza grmova i o tome pisao, ali i uz pomoć svojih novina hranio stotine gladnih. Bio je visokomoralan čovek, ali i objavljivao imena ljubavnica udate žene i pljuvačinu razvedenog para. Vodio je lične obračune sa ljudima i institucijama preko svog tabloida, ali je isto činio braneći druge. Streljan je u kragujevačkom oktobru 1941. jer prvi put u životu nije mogao da ustane nakon što je pao u blato.

U „Odjeku Šumadije“ nije mesecima bilo tekstova o ubistvu pevačice, ali je bilo prilično detaljnih vesti iz crne hronike, koje su s godinama prerasle u priče pune pretpostavki i porodičnih tajni, i sa sredine novina 1936. stigle do naslovnice 1941. godine. Nije bilo tekstova o tužbama pevačice i biznismena, ali je bilo onih o obračunu varoškog para nakon razvoda, i to iz broja u broj. I tada su ljudi bili optuživani samo jer se „pronose glasovi“, ali iza afera u Pantovićevom tabloidu nisu bili političari i „kontroverzni biznismeni“.

U tabloidu koji je u Šumadiji izlazio 1939. godine, niko se nije pitao zašto glumica sa 60 ne izgleda kao sa 30, ali je u vestima o samoubistvu (sa punim imenom) više bilo žena, a one jačeg libida bile su nazivane (sa punim imenom) namigušama i beštijama. Mada, svideo mi se cinizam i direktnost sa kojim je pisano o lokalnoj političkoj sceni, izborima i aktivnostima sveštenstva tog vremena.

Ceo tekst pročitajte na vice.com